Wat zijn de praktische verschillen tussen een piano, vleugel en digitale piano?
Allereerst is een piano (in het Italiaans "pianoforte", in het Engels "upright piano") eigenlijk hetzelfde als een klavier. Een digitale piano, vooral de compacte stage piano, biedt diverse voordelen ten opzichte van het akoestische origineel: het is goedkoper, draagbaar, kan via MIDI/USB op een pc worden aangesloten, kan geruisloos met een koptelefoon bespeeld worden en hoeft niet gestemd te worden. Vanwege het volume moeten buren tolereren dat ze vaak op verschillende tijden oefenen – hier heeft een digitale piano een voordeel. Net als bij de vleugel moet je bij een piano rekening houden met bijkomende kosten zoals regelmatig stemmen, intoneren en reguleren van het mechaniek. Enkel een piano en vleugel bieden de authentieke akoestisch-haptische ervaring van een traditioneel muziekinstrument. De ruimtelijke verdeling van de klank, het resoneren van toetsen en mechanische componenten kunnen zelfs met een zeer hoogwaardige digitale piano slechts gedeeltelijk worden gesimuleerd.
Het binnenwerk van een concertvleugel met horizontaal verlopende snaren biedt mechanisch een ander ontwerp. Dit resulteert in een beter speelgevoel door snellere herhaling (repetitie) en ook een hogere geluidskwaliteit en vollere klank in de bassen dan bij een piano. Bij een open vleugelklep kan men akoestisch een groot publiek bespelen. Voor concerten of een groot huis is de vleugel de aangewezen keuze.
Hoe is een piano opgebouwd? Welke eigenschappen heeft een piano?
Constructie
Een piano bestaat uit een kast die is gebaseerd op een balkstructuur. Een gietijzeren frame zorgt voor vormstabiliteit. De snaren en de hamermechaniek bevinden zich binnenin. Aan de onderkant bevinden zich pedalen, die essentieel zijn voor het bespelen van de piano.
Klavier
Het klavier met 88 toetsen werkt samen met de hamermechaniek. Deze techniek, geperfectioneerd in de 19e eeuw, kan eenvoudig worden uitgelegd: als je een toets indrukt, slaat een hamer op een snaar (of op drie snaren, "snaarkoor" in de hogere tonen) en brengt deze aan het trillen. Als de toets wordt losgelaten, stopt een vilten demper de trillende pianosnaar, zodat de toon wegsterft. Het klavier is dynamisch anders bespeelbaar: hoe harder de toets wordt aangeslagen, des te luider en rijker aan boventonen zal de klank zijn.
Pedalen
Traditioneel beschikken piano's en vleugels over minimaal twee pedalen: een sustain-pedaal (forte-pedaal) rechts en een una corda-pedaal links. Het rechter pedaal zorgt ervoor dat de gespeelde tonen blijven klinken, zelfs als de toetsen worden losgelaten. Bij het linkerpedaal is het de bedoeling dat het de klank vermindert. Mechanisch gezien is dit bij vleugels anders dan bij piano's: bij een concertvleugel verschuift het mechaniek zijwaarts zodat de hamer idealiter slechts op één snaar slaat (Italiaans "Una Corda" = één snaar). Bij piano's wordt de afstand tussen de hamer en de snaren verkleind.
Klank
Net zoals het speelgedrag variëren ook de klankeigenschappen van instrument tot instrument. Een piano kan zeer warm klinken (geschikt voor romantische werken) of juist een heldere, sprankelende klank hebben (geschikt voor Klassieke of Popmuziek). Jongere vertegenwoordigers van de Neoklassieke muziek ontdekken bovendien het gebruik van het middelste pedaal (demping met vilt) als stilistisch klankmiddel.
Welke piano's zijn er? Welke merken piano's zijn er?
Grofweg kan het aanbod worden verdeeld in conventionele piano's en hybride piano's. Zoals de termen "Silent" (Yamaha), "AnyTime" (Kawai) of "TwinTone" (Schimmel) suggereren, kan bij deze hybride instrumenten het akoestische deel uitgeschakeld worden. Het pianogeluid kan dan alleen via een hoofdtelefoon gehoord worden. Silent piano's combineren de voordelen van akoestische en digitale piano's. Piano's zijn geen massaproducten. Met de ca. 100 instrumenten die bij Thomann verkrijgbaar zijn, kun je een goed overzicht van de markt krijgen. Merken zoals Yamaha of Kawai profiteren van hun jarenlange ontwikkeling. Vooral Seiler, Blüthner en in het bijzonder Steinway & Sons staan bekend als zeer gerenommeerde fabrikanten, wat terug te zien is in de productprijzen.
De grootste keuze vind je bij conventionele piano's. Deze instrumenten zijn ook het meest voordelig. De prijzen beginnen op net iets minder dan 4.000 euro voor een Kawai K 15 E E/P Piano of de bestseller Yamaha b1 PE.
De Silent piano's van Yamaha beginnen bij ongeveer 6.000 euro voor een Yamaha b1 SC2 PW. Duurdere producten bieden vooral meer functionaliteit. Zo integreert de Yamaha U1 SH2 PE Silent Piano een USB audio recorder of geluiden van bekende concertvleugels.
)
)